Werkgevers moeten het onderwijs verankeren in de werkelijkheid
Michael Top was op zijn 14e één van de jongste ondernemers van Nederland en dit jaar viert hij zijn 15-jarig jubileum als ondernemer in de schoonmaakbranche.
Hij is eigenaar van Top & Top Schoonmaak, woont en werkt zijn hele leven al in Lelystad en heeft de ontwikkeling van de stad van binnen meegemaakt.
Michael is in veel opzichten een selfmade man die nu vooral wil bijdragen aan de toekomst van Lelystad.
In mijn allereerste rapport in groep 3 van de basisschool stond al letterlijk: Michael kan heel goed bouwen en delegeren, maar hij zal nooit een goede leerling worden, dat heeft zich daarna doorgezet.
Ik heb met moeite mijn mavo-diploma gehaald en ben toen vooral op zoek gegaan naar een opleiding die voor mijn schoonmaakbedrijf het beste was: een opleiding marketing en communicatie in Hilversum.
Daar volgde ik ook compleet niet het lesprogramma dat ze me voorschotelden. Ik gebruikte het vooral om de problemen waar ik tegenaan liep op te lossen en ik pikte er zo de dingen uit die voor mij relevant waren.
De leraren daar begrepen dat gelukkig en boden mij aan wat je nu ‘maatwerk’ zou noemen. Ik ging niet voor een diploma, ik ging voor kennis en vaardigheden die ik kon toepassen bij wat ik leuk en belangrijk vond.
Ik ben hartstikke dyslectisch, maar in die tijd was dat nog zo onbekend dat je vooral dom werd gevonden en op de gang werd gezet.
Gelukkig is dat nu anders. Nu krijg je wat meer tijd en begeleiding. Nu krijg je dus ook meer de hulp die je nodig hebt.
Toch, omdat er vrij weinig begeleiding voor mij was, heb ik zelf heel hard moeten bedenken hoe ik mijn doelen toch kon halen. Ik denk dat dat wel heeft bijgedragen aan wie ik nu ben.
Dit is overigens geen pleidooi voor slechte scholen.
Wat ik wel belangrijk vind is dat scholen onderwijs gaan bieden dat past bij hoe de echte wereld werkt. Theorie en praktijk liggen nogal eens uit elkaar en daarom moeten ondernemers ook hun verantwoordelijkheid nemen.
Ik ben van mening dat ondernemers die in Lelystad gevestigd zijn best eens voor de klas mogen staan of tegen een school moeten zeggen: ‘Jongens, ik ga jullie vertellen hoe het er in mijn bedrijf aan toegaat en ik ga jullie vertellen wat jongeren moeten leren om bij mij aan de slag te kunnen.’
Vertel het die kinderen zelf. Laat ze bij je naar binnen en geef ze een gevoel van hoe het er echt aan toegaat.
Op dit moment staat het onderwijs op een heel ander eiland dan het bedrijfsleven: totaal verschillende werelden die voortdurend botsen.
Maar scholen willen het beste onderwijs bieden en uiteindelijk zorgen dat hun leerlingen een succesvolle carrière tegemoet gaan, dat ze aan het werk komen. Werkgevers willen ondertussen niets investeren, want dat gaat van hun winst af, maar ze willen wel de best opgeleide mensen hebben.
Dus ergens moet dat toch samenkomen, dat mis ik nu heel erg.
Nu heb ik een schoonmaakbedrijf en schoonmaken is ook echt een vak. Ik begrijp best dat je niet in het havo en vwo complete lessen aan schoonmaaktechnieken wil wijden, maar als je het nergens leert: hoe wordt je er dan goed in? Denk ook aan sociale hygiëne of van mijn part veilig tappen achter de bar. Allemaal dingen die je moet leren. Waarom bieden wij als werkgevers dit soort kleine maar belangrijke lessen niet aan?
Een ander voorbeeld is salarisonderhandelingen. Wanneer jongeren moeten inschatten wat ze kunnen verdienen met een baan, slaat dat vaak helemaal nergens op. Maar hoe hadden ze die inschatting moeten maken? Dat moeten wij als ondernemers hen kunnen uitleggen. Dat is ook onze verantwoordelijkheid.
Met andere woorden: werkgevers hebben een belangrijke rol als het gaat om het onderwijs verankeren in de werkelijkheid, maar op dit moment gebeurt dat minimaal.
Het belang voor ondernemers zelf is ook duidelijk: we kunnen onze eigen werknemers mee-opleiden. We hoeven ons niet meer suf te zoeken naar goed personeel en klagen over hoe weinig voorbereid ze allemaal zijn. We dragen zelf bij aan hun opleiding.
En ja, dat is voor de lange termijn en ja, dat kost tijd. Maar je bent geen succesvolle ondernemer geworden door alleen maar korte termijn-oplossingen te verzinnen.
Tijd is kostbaar. Maar tijd in deze leerlingen steken is juist ook heel waardevol.
Ondernemers moeten tijd investeren, het onderwijs zou het moeten faciliteren. Het onderwijs zou de ruimte moeten bieden om in het curriculum plek in te ruimen voor zaken waar Lelystad behoefte aan heeft.
Denk maar aan alle ontwikkelingen die eraan komen: het vliegveld, de overslaghaven. Als school moet je niet doen alsof dat er allemaal niet is, maar juist de leerlingen daarop voorbereiden. Dan bereid je ze pas echt voor op een toekomst die eraan komt.
Kijk naar waar de werkgelegenheid nu en in de toekomst zit en zorg dat je leerlingen dat leren wat nodig is om daar gebruik van te maken.
Natuurlijk zijn er in het verleden best wel initiatieven geweest. Soms vanuit het bedrijfsleven, soms vanuit het onderwijs, maar nu ook de gemeente aan tafel zit en er de mogelijkheid is om dingen groot en Lelystad-breed aan te pakken, kun je er ook gewoon niet meer aan ontkomen.
We moeten dit doen, we gaan dit ook doen en de investeringen zullen in Lelystad alleen maar winnaars opleveren.
Ondernemers
